Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất chưng cất tinh dầu gừng
1. Đặc điểm tinh dầu gừng Việt Nam
Gừng (tên khoa học: Zingiber officinale Roscoe thuộc giới Plantae, ngành Magnoliophyta, lớp Liliopsida, bộ Zingiberales, họ Zingiberaceae, chi Zingiber,loài Zingiber officinale) là loại cây thảo được trồng từ rất lâu đời. Tại Việt Nam, gừng được trồng rất phổ biến, bởi có thể được trồng xen canh và mang lại giá trị kinh tế cao. Gừng được sử dụng phổ biến như một gia vị, bên cạnh đó, đây cũng là một loại thảo dược tốt cho cơ thể.
Chiết xuất từ củ gừng gồm các hợp chất dễ bay hơi và chất tan tạo lên mùi hương và vị cay đặc trưng của gừng. Phần lớn là nhờ vào hai hợp chất 6-gingerol và 6 – shogaol với vị cay đặc trưng hơn cả. Ngoài ra với đặc tính kháng khuẩn, hai hợp chất trên được sử dụng để nâng cao hệ miễn dịch cho bệnh nhân.
Tinh dầu gừng, mặt khác, là hỗn hợp chứa các hợp chất dễ bay hơi, trong đó α-zingiberene là thành phần chính tạo ra mùi hương của gừng. Các cấu tử hính trong tinh dầu gừng thu được từ phương pháp chưng cất hơi nước gồm có: Zingiberene (30-30.5%), α-Pinene (3.3%), camphene (9.6%), β-Phellandrene (6.9%), Eucalyptol (3.1%), α-Curcumene (8.25%), Farnesene (3.88%), β-Bisabolene (6%) and β-Sesquiphellandrene (12.5%). Tinh dầu gừng thường được sử dụng nhiều trong lĩnh vực dược phẩm, mỹ phẩm hay thực phẩm cụ thể trong các loại thức uống, gia vị, kẹo, viên ngậm, kem dưỡng da, nước hoa…
Tại Việt Nam, tinh dầu gừng thường được sản xuất bằng phương pháp chưng cất hơi nước. Tùy thuộc vào nguyên liệu chưng cất, có hai loại tinh dầu gừng: tinh dầu gừng và tinh dầu gừng tươi. Trong đó tinh dầu gừng tươi cho hương vị tươi mát hơn.
2. Khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình chưng cất tinh dầu gừng
2.1 Nguyên liệu.
Gừng 7 tháng tuổi được thu hoạch trực tiếp tại ruộng. Nguyên liệu tươi, không bị dập nát, gãy, thối hỏng. Gừng được lựa chọn, rửa sạch và cắt lát.
Khối lượng chuẩn bị cho thí nghiệm: 250g gừng và 400ml nước.
2.2 Phương pháp.
Sử dụng hệ thống chưng cất Clevenger. Gia nhiệt bằng bếp điện, hỗn hợp sôi bốc hơi gồm nước và tinh dầu được lôi cuốn đi qua đường ống và vào hệ thống ngưng tụ. Hỗn hợp sau ngưng tự gồm tinh dầu và nước. Nước được làm khan bằng muối Na2SO4. Còn lại là tinh dầu được tách ra.
2.3 Số liệu xử lý.
– Xác định hàm lượng tinh dầu bằng cân phân tích Sartorius YDK 01 (200± 0,0001g).
– Xác định chỉ số vật lý:
Tỷ trọng xác định bằng cân phân tích Sartorius YDK 01 (Đức sản xuất).
Chỉ số khúc xạ được đo bằng khúc xạ kế HR901 Kruss (Đức sản xuất).
-Xác định chỉ số hóa học:
Chỉ số acid chuẩn độ bằng dung dịch KOH 0,1N (Merck, Đức sản xuất).
Chỉ số savon hóa chuẩn độ bằng dung dịch HCl 0,1N (Merck, Đức sản xuất).
Chỉ số ester hóa là hiệu số của chỉ số savon hóa và chỉ số acid.
Thành phần hoá học của tinh dầu được xác định bằng phương pháp sắc ký khíghép khối phổ GC-MS (Gas Chromatography – Mass Spectrometry).
3. Kết quả khảo sát
3.1 Hàm lượng tinh dầu thu được theo thời gian lưu trữ nguyên liệu
Bảng 1: Hàm lượng tinh dầu thu được theo thời gian lưu trữ:
Storage time (Days) | Essential oil content (gr) |
0 | 0.5707 |
1 | 0.5720 |
2 | 0.6347 |
3 | 0.6478 |
4 | 0.6922 |
5 | 0.6623 |
6 | 0.6556 |
7 | 0.6524 |
Bảng 1 cho thấy hàm lượng tinh dầu tăng lên theo thời gian lưu trữ từ 0 đến 4 ngày và giảm dần từ ngày 5 đến ngày 7. Gừng sau khi thu hoạch thì hàm lượng các monoteroene giảm xuống, còn sesquiterpene tăng lên. Có thể thấy rằng, gừng nguyên liệu được lưu trữ từ 0 đến 4 ngày làm tăng hàm lượng chất khô, các tỷ lệ cấu tử sinh nhiều hơn tỷ lệ cấu tử mất đi. Ngược lại khi thời gian lưu trữ từ 5 ngày trở lên, một số cấu tử sẽ bị phân hủy theo thời gian, ví dụ như zingiberene và β-sesquiphellandrene. Điều này là do tác động của ánh sáng và không khí. Vì thế, hàm lượng tinh dầu giảm xuống.
3.2 Hàm lượng tinh dầu thu được theo thời gian chưng cất
Bảng 2: Hàm lượng tinh dầu theo thời gian chưng cất
Distillation time (hours) | Essential oil content (gr) | Distillation time (hours) | Essential oil content (gr) |
2 | 0.5511 | 12 | 0.7680 |
4 | 0.6922 | 14 | 0.8176 |
6 | 0.7182 | 16 | 1.0858 |
8 | 0.7370 | 18 | 1.0860 |
10 | 0.7540 | 20 | 1.0861 |
Bảng 2 cho thấy hàm lượng tinh dầu tăng lên theo thời gian chưng cất. Thời gian chưng cất từ 2 đến 16 giờ, hàm lượng tinh dầu tăng lên đều. Tuy nhiên sau 16 giờ, hàm lượng tăng không đáng kể. Nguyên lý của phương pháp chưng cất hơi nước là khi hơi nước bốc hơi trong quá trình gia nhiệt sẽ lôi cuốn theo tinh dầu từ các tế bào. Do đó, thời gian chưng cất càng dài thì lượng tinh dầu lôi cuốn theo càng nhiều cho đến khi tinh dầu trong nguyên liệu hết. Do đó, thời gian thích hợp để chưng cất là 16 giờ.
4. Kết luận
4.1 Đặc điểm cảm quan của tinh dầu gừng
Màu sắc: Vàng nhạt
Mùi: Thơm, cay đặc trưng của gừng
Tỷ trọng: 0.8806
Chỉ số khúc xạ: 1.4884
4.2 Các thành phần cấu tử trong tinh dầu gừng.
Zingiberene (30-30.5%),
α-Pinene (3.3%),
camphene (9.6%),
β-Phellandrene (6.9%),
Eucalyptol (3.1%),
α-Curcumene (8.25%),
Farnesene (3.88%),
β-Bisabolene (6%),
β-Sesquiphellandrene (12.5%).
4.3 Kết luận
Nguyên liệu gừng tươi, cắt lát được lưu trữ trong 4 ngày, thời gian chưng cất 16 giờ cho hàm lượng tinh dầu cao nhất với các chỉ số cấu tử đạt yêu cầu.
5. Tinh dầu gừng sản xuất tại xưởng tinh dầu VIPSEN
VIPSEN là một trong những nhà nghiên cứu và sản xuất tinh dầu tự nhiên hàng đầu tại Việt Nam. Các sản phẩm tinh dầu được sản xuất theo phương pháp tiên tiến, đạt chất lượng cao với 100% thành phần tự nhiên, không có chất phụ gia hay có sự pha trộn.
Sản phẩm tinh dầu gừng được VIPSEN sản xuất từ nguồn nguyên liệu chọn lọc tại những vùng trồng nguyên liệu nổi tiếng tại Việt Nam là Bắc Giang, Sơn La, Lai Châu, Lào Cai, Thanh Hóa, Nghệ An… Quy trình sản xuất từ khâu gieo trồng, thu hoạch nguyên liệu cho đến sản xuất, bảo quản thành phẩm luôn được theo dõi chặt chẽ bởi đội ngũ chuyên gia, kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm. Sản phẩm tinh dầu gừng của VIPSEN không những được ưa chuộng tại Việt Nam mà còn được xuất khẩu ra nhiều nước trên thế giới.
Mọi thông tin chi tiết xin vui lòng liên hệ:
SĐT/Whatsapp/Zalo/Wechat: +84 868 855 086
Email: Tony@Vipsen.vn
Địa chỉ: D7-TT9, đường Forosa, khu đô thị mới Xuân Phương, Xuân Phương, Nam Từ Liêm, Hà Nội
Địa chỉ xưởng tinh dầu: Bãi Dài, Tiến Xuân, Thạch Thất, Hà Nội.
Địa chỉ xưởng gừng, hồi: Thủ Độ, An Tường, Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc
Chia sẻ bài viết này đến bạn bè của bạn
Giúp bạn bè cuả bạn tiếp thu những kiến thức thú vị từ VIPSEN